1. Vajinal Enfeksiyon (Vajinit) Nedir?
Vajinit, vajinal mukozanın iltihabı (enflamasyonu) ve jinekologlara en sık başvuru sebebi olan hastalıklardan birisidir. Vajinit, ergenlik çağındaki kadınların %90’unu etkilemekte ve olguların %30’unda ise iki veya daha fazla enfeksiyon beraber seyretmektedir1,2,3.
Vajinal akıntı, normal durumlarda vajina ortamının nemli kalmasını sağlayan berrak ve yumurta akını andıran bir salgıdır. Hamilelik, cinsel uyarım ve yumurtlama gibi doğal şartlarda vajina salgısı artabilir, ancak bu normal bir durum olduğu gibi herhangi bir yakınmaya da neden olmaz. Bu sebeple vajinal akıntının artması her zaman bir hastalık belirtisi olduğunu göstermez.
Vajinal akıntının miktarının artması, renginin ve kıvamının değişmesi ile birlikte kaşıntı, yanma ve kötü koku da hissediliyorsa, bu belirtiler özellikle 2-3 günden fazla sürüyorsa vajinal akıntı bir sorunun varlığına işaret ediyor olabilir.
Vajinit genelde hayati tehlike yaratan bir hastalık değildir. Ancak zamanında ve doğru şekilde tedavi edilmez ise daha ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir
2. Vajinit Nasıl Oluşur?
Vajinit oluşumundan sıklıkla (%90) üç etken sorumludur:
• Mantarlar (Candida albicans)
• Bakteriler (Gardnerella vaginalis)
• Parazitler (Trichomonas vaginalis)
Vajinit oluşumunda rol oynayan faktörlerin başında normal vajinal ortamın (floranın) bozulması ve pH’ın değişmesi gelmektedir.
Bu etkenlerden bazen ikisi, bazen de hepsi bir arada bulunduklarında karma (mikst) vajinal enfeksiyonlardan söz edilir.
3. Sık Görülen Vajinit Çeşitleri Nelerdir?
Temel belirtisi vajina çevresinde şiddetli kaşıntı ve tahriştir. Buna bağlı olarak ayrıca dış cinsel organlarda kızarıklık ve şişlik, yoğun ve az miktarda peynirimsi akıntı da mevcuttur2.
Normalde ağız, boğaz, bağırsak içi (kolon) ve vajina florasında bulunan bu mantar, vücuttaki dengeleri değiştiren hamilelik, şeker hastalığı (diyabet), obezite durumlarında, doğum kontrol ürünleri, sperm öldürücüler (spermisit), rahim içi araç (RİA) ve yoğun antibiyotik kullanımında hastalığa sebep olur5.Bu enfeksiyonlarının tedavisinde mantarlara karşı kullanılan ağızdan uygulanan veya vajinal yolla kullanılan antifungal adı verilen ürünler kullanılmaktadır.
Bakteriyel Vajinoz
Gardnerella vaginalis veya non-spesifik vajinit olarak da bilinen bakteriyel vajinoz, doğurganlık çağında olan kadınlarda gözlenen en sık bakteriyel vajinal enfeksiyondur. Bu hastalıkta normal vajinal flora değişmekte, sağlıklı florada bulunması gereken Lactobacillus adı verilen yararlı bakteriler kaybolmakta ve diğer bakteriler (Peptococcus sp., Prevotela sp., G. Vaginalis ve Mobiluncus sp.) artmaktadır6.
Bakteriyel vajinozda %50 oranında belirti görülmemektedir. En önemli belirti ise balık kokulu vajinal akıntıdır. Kaşında ve tahriş bazı durumlarda gözlemlenebilir.
Risk faktörleri arasında RİA kullanımı, vajinal duşlar ve hamilelik yer almaktadır.
Tedavisinde bakterilere karşı ağızdan alınan veya vajinal yolla kullanılan çeşitli antibiyotikler kullanılmaktadır.
Trikomonal Vajinit
Trikomonal vajinitin sebebi, cinsel yolla bulaşan, bir parazit olan Trichomonas vaginalis’tir. Trichomonas vaginalis tüm dünyada yılda yaklaşık 180 milyon insanı etkilemektedir7.
Belirtiler özellikle adet dönemi sonrası ve hamilelik döneminde şiddetlenir. En sık rastlanan belirti kötü kokulu aşırı akıntıdır. Akıntı genellikle sarı-yeşil renkte gözlenebilir. Cinsel ilişki sırasında ağrı, idrar yaparken yanma ve bazı hastalarda alt karın bölgesinde hissedilen ağrı diğer belirtiler arasındadır.
Trikomonal vajinit, cinsel yolla bulaşan bir hastalık olduğu için, bu hastalığa sahip olan bir bireyle meydana gelen cinsel ilişki sonucu ortaya çıkabilmektedir.
Tedavisinde parazitlere karşı ağızdan alınan veya vajinal yolla kullanılan antiprotozoal adı verilen ilaçlar kullanılmaktadır.
Cinsel yolla bulaşan bir hastalık olması sebebiyle, tedavinin başarısı ve tekrarlama oranının en düşük seviyeye indirilmesi için cinsel partnerin de tedavi olması gerekmektedir. Tedavi süresi boyunca cinsel ilişki yasaklanmalıdır8.
Vajinit Oluşumunu Kolaylaştıran Etkiler Nelerdir?
• Dar ve sıkı sentetik giysilerin kullanılması
• Hamilelik (hormonal dengenin değişmesi)
• Şeker hastalığı
• Doğum kontrol haplarının kullanımı
• Yanlış temizlik alışkanlıkları (vajinal duş gibi)
• Bağışıklık sistemi yetersizliği gibi nedenler vajinit oluşumunu kolaylaştıran etkenlerdir.
